ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ

Παρακείμενο με sein σχηματίζουν:

α) τα ρήματα που φανερώνουν μετακίνηση από τόπο σε τόπο:

reisen = ταξιδεύω,  klettern = σκαρφαλώνω (ομαλά)

abfahren: bin...abgefahren = αναχωρώ (ανώμαλα)

ankommen: bin...angekommen= αφικνούμαι, φτάνω

auftstehen: stand/  bin...aufgestanden = σηκώνομαι από το κρεβάτι μου

ein-/ um-/ aussteigen: bin...ein/um/ausgestiegen = επιβιβάζομαι/ μετεπιβιβάζομαι/ αποβιβάζομαι

einfallen: bin...eingefallen = μου έρχεται ιδέα

ein-/ um-/ ausziehen: bin...ein/um/ausgezogen = μετακομίζω

beitreten: bin...beigetreten = μπαίνω, εισέρχομαι

entstehen: bin...entstanden = υπάρχω, υφίσταμαι

fahren: bin...gefahren = οδηγώ, πηγαίνω με όχημα

(hin-/los-/ mit-) fallen: bin... (hin-/ los-/ mit-)gefallen = πέφτω

fliegen: bin...geflogen = πετώ

fliehen: bin...geflohen = δραπετεύω

fließen: bin...geflossen = ρέω

gehen: bin...gegangen = πηγαίνω με τα πόδια

gelingen: ist...gelungen = πετυχαίνει (κάτι, σε κάποιον)

misslingen: ist...misslungen = αποτυγχάνει (κάτι, σε κάποιον)

kommen: bin...gekommen = έρχομαι

kriechen: bin...gekrochen = σέρνομαι

laufen: bin gelaufen = τρέχω

reiten: bin geritten = ιππεύω

rennen: bin...gerannt = τρέχω

schwimmen: bin / hat...geschwommen = κολυμπώ

sinken = bin gesunken = βυθίζομαι, πέφτω

springen: bin...gesprungen = πηδώ

steigen: bin...gestiegen = ανεβαίνω

verschwinden: bin...verschwunden = εξαφανίζομαι

π.χ. Dani ist Fahrrad gefahren.

β) τα ρήματα που φανερώνουν αλλαγή κατάστασης

wachsen: bin...gewachsen = μεγαλώνω, αναπτύσσομαι

sterben: ist...gestorben = πεθαίνω

einschlafen: ist...eingeschlafen = αποκοιμιέμαι

π.χ. Der Opa ist gestern gestorben.

γ) τα ρήματα sein: bin...gewesen = είμαι, werden: bin...geworden/ worden (Passiv) = γίνομαι, bleiben: bin...geblieben = μένω

π.χ. Tim ist Pilot geworden.

δ) passieren (ομαλό), geschehen /geschieht/ geschah/ (ist...geschehen)= συμβαίνει

τα υπόλοιπα ρήματα παίρνουν το βοηθητικό ρήμα haben.

-       H μετοχή παρακειμένου σχηματίζεται με 3 τρόπους στα ομαλά ρήματα:

1^ος τρόπος: Όσα ρήματα τονίζονται στην πρώτη συλλαβή του απαρεμφάτου, παίρνουν μπροστά το πρόθεμα ge- και μετά το θέμα του ρήματος και την κατάληξη του Γ’ ενικού προσώπου: -(e)t:  

Π.χ. lern-en: ge + lern + t

2ος τρόπος: Όσα ρήματα τονίζονται στη 2η ή 3η συλλαβή του απαρεμφάτου ΔΕΝ παίρνουν τίποτα μπροστά (δεν παίρνουν ge-), παρά μόνο το Γ’ ενικό πρόσωπο Ενεστώτα του ρήματος με κατάληξη -(e)t:  

π.χ. beantworten: beantwortet, erklären: erklärt, telefonieren: telefoniert

Εδώ ανήκουν όσα ρήματα αρχίζουν με: 
be-, ge-, er-, ver-, zer-, ent-, emp-, miss-, unter-.

3^ος τρόπος: Τα χωριζόμενα ρήματα παίρνουν το ge- ανάμεσα στην πρώτη λέξη (πρόθεση ή επίρρημα ή δεύτερο ρήμα) και στο κύριο ρήμα που θα λήγει σε -(e)t:  

π.χ. aufräumen: aufgeräumt, kennen lernen: kennengelernt

ΠΡΟΣΟΧΗ: Ο,ΤΙ ΤΟΝΙΖΕΤΑΙ, ΧΩΡΙΖΕΤΑΙ!!!

ΕΠΙΣΗΣ: Ο,ΤΙ ΧΩΡΙΖΕΤΑΙ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΝΟΜΗ ΛΕΞΟΥΛΑ: ΠΡΟΘΕΣΗ, ΕΠΙΡΡΗΜΑ, ΡΗΜΑ

α) Τα ομαλά ρήματα δεν αλλάζουν το θέμα τους και παίρνουν την κατάληξη - (e)t .

π.χ. lern-en à ge-lernt

β) Τα ανώμαλα ρήματα αλλάζουν τις περισσότερες φορές το θέμα και παίρνουν ΠΑΝΤΑ την κατάληξη -en.

π.χ. geh-en à ging/ bin...ge-gang-en 
komm-en àkam / bin… ge-komm-en

γ) Τα μεικτά ρήματα είναι λίγα και λέγονται έτσι γιατί είναι 2 σε 1!! Δηλαδή είναι ομαλά γιατί δέχονται την κατάληξη -t, αλλά είναι και ανώμαλα, γιατί αλλάζει το θέμα τους. ΜΕΙΚΤΑ είναι τα εξής ρήματα:

π.χ. bring-en = φέρνω àbrachte/ habe… ge-brach-t

brenn-en = καίω à brannte/ habe… ge-brannt

denken = σκέφτομαι à dachte/ habe… ge-dacht

haben = έχω à hatte/ habe… ge-habt

kennen = γνωρίζω, ξέρω à kannte/ habe… ge-kannt

nennen = ονομάζω à nannte/ habe… ge-nannt

rennen = τρέχω à rannte/ bin… ge-rannt

senden = στέλνω à sandte/ hat gesandt

(ver)stecken = κρύβω à stak & steckte/ habe… versteckt

wenden = απευθύνομαι, στρέφομαι à wandte/ habe… ge-wandt

wissen = γνωρίζω, ξέρω à wusste/ habe… ge-wusst
Τα βοηθητικά ρήματα χρησιμοποιούνται περισσότερο στον Παρατατικό!

ΠΡΟΣΟΧΗ!!!! Όταν τα Modalverben σχηματίζουν Παρακείμενο, δε σχηματίζουν Μετοχή σαν τα άλλα ρήματα, αλλά συμβαίνει το εξής:

Επειδή συνήθως έχουν διαφορετική σύνταξη στην πρόταση από τα άλλα ρήματα και θέλουν ένα δεύτερο ρήμα στο τέλος της πρότασης με τη μορφή απαρεμφάτου, τότε σχηματίζουν τον Παρακείμενο με το ρήμα haben στη δεύτερη θέση (κλινόμενο κανονικά).nnen (MV)en (MV)ΟΥΛΑ: ΠΡΟΘΕΣΗ, ΕΠΙΡΡΗΜΑ, ΡΗΜΑ

Νατάσσα Σπανού