https://www.goethe.de/ins/gr/el/kul/ser/onl.html

ONLEIHE- Ψηφιακή βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου Γκαίτε

Μπορείτε να δανειστείτε ηλεκτρονικά βιβλία, είτε για τη δουλειά σας, είτε λογοτεχνικά, ταινίες, εφημερίδες, ακουστικά βιβλία, όλα διαδικτυακά. Φυσικά δεν θα επιστρέψετε αυτό που δανειστήκατε, όπως στην κλασσική βιβλιοθήκη, αλλά θα έχει ένα χρονικό περιθώριο που θα επιτρέπεται η χρήση του και κάποια στιγμή θα λήξει. Απαιτείται μόνο να εγγραφείτε χωρίς κόστος. 

Τώρα που οι μικροί και μεγάλοι φίλοι της Audi έχουν περισσότερο χρόνο στο σπίτι, είναι η κατάλληλη στιγμή για…δημιουργία! Κατεβάστε το βιβλίο ζωγραφικής της Audi και χρωματίστε τα αγαπημένα σας αυτοκίνητα.
https://bit.ly/2vUttpa

Κορυφαίο γράφιτι για την Ιστορία

Θέλοντας να "διηγηθεί" για το επίπονο χώρισμα του Βερολίνου σε δύο κομμάτια με το Τείχος της ντροπής (1961-1989) και τα σημάδια που άφησε στο σώμα και την ψυχή των Βερολινέζων, έφτιαξε ο καλλιτέχνης το γκράιτι που απεικονίζεται παρακάτω στο Βερολίνο. Στις ίνες του κρέατος είναι τα όρια της πόλης και οι χωρισμένες γειτονιές της.

Marcus Haas Design on Arrival Initiated by Xi-Design. With friendly support from Talenthouse.

Statement des Künstlers: „Wenn diese Hauswand sprechen könnte, würde sie mit Sicherheit vom einschneidensten Ereignis der Stadt erzählen: Dem Mauerbau ab 1961 und der Trennung Berlins bis 1989. Das Mural trägt diesem Schnitt durch die Stadt und den damit verbundenen Verletzungen an Leib und Seele der Berliner Rechnung. In der Maserung des Fleisches kann man die Stadtgrenze und die Stadtteile Berlins erkennen. Da das Gebäude durch die Baulücke und die damit freiliegende Hauswand ebenfalls wie durchschnitten aussieht, bilden Architektur und Artwork eine Einheit.“

Γερμανία: 09/11 Schicksalstag (Μοιραία Ημέρα)

H 9η Νοεμβρίου είναι σημαδιακή ημερομηνία για τη Γερμανία, με σημαντικά συμβάντα στη νεώτερη ιστορία της χώρας. Αποκαλείται από ιστορικούς και δημοσιογράφους Schicksalstag (Μοιραία Ημέρα).

1848: Εκτελείται ο φιλελεύθερος πολιτικός Ρόμπερτ Μπλουμ. Ο θάνατός του συμβολίζει την αποτυχία της αστικοφιλελεύθερης επανάστασης του 1848 κατά της αριστοκρατίας στα γερμανικά κρατίδια.

1918: Ο κάιζερ Γουλιέλμος Β’ εκθρονίζεται και εξορίζεται στην Ολλανδία. Ο σοσιαλδημοκράτης πολιτικός Φίλιπ Σάιντεμαν ανακηρύσσει από ένα παράθυρο του Ράιχσταγκ (Βουλής), την Αβασίλευτη Δημοκρατία, που αποκλήθηκε Δημοκρατία της Βαϊμάρης. Αποδείχθηκε ασταθής και καταλύθηκε από τον Χίτλερ το 1933. Δύο ώρες αργότερα, από ένα μπαλκόνι του Δημαρχείου του Βερολίνου, ο κομμουνιστής ηγέτης Καρλ Λίμπκνεχτ ανακηρύσσει το θνησιγενές Ελεύθερο Σοσιαλιστικό Κράτος.

1923: Αποτυγχάνει το αποκληθέν Πραξικόπημα της Μπυραρίας στο Μόναχο, η πρώιμη προσπάθεια του Αδόλφου Χίτλερ να καταλύσει την Δημοκρατία της Βαϊμάρης και να αναλάβει την εξουσία στη Γερμανία. Παρά την αποτυχία το Εθνικοσοασιαλιστικό Κόμμα, καθίσταται βασικός παίκτης στη γερμανική πολιτική σκηνή.

1925: Κατά μία εκδοχή ιδρύονται τα SS, ο στρατιωτικός βραχίονας του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος.

1938: Η Νύχτα των Κρυστάλλων. Το πρώτο οργανωμένο πογκρόμ εναντίον των Εβραίων από τους Ναζί σε Γερμανία και Αυστρία, που αποτέλεσε την απαρχή του Ολοκαυτώματος.

Αφορμή στάθηκε η δολοφονία του γραμματέα της γερμανικής πρεσβείας στο Παρίσι Ερνστ Φομ Ρατ από τον γερμανεβραίο εξόριστο Χέρσελ Γκρίνσπαν. Προκλήθηκαν μεγάλες καταστροφές σε συναγωγές, κοιμητήρια και περιουσίες, ενώ οι νεκροί Εβραίοι υπολογίζονται από 36 έως 200.

1989: Ανοίγουν τα σύνορα της Ανατολικής Γερμανίας για τους πολίτες της, έπειτα από δεκαετίες, με την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, που άρχισε να κατασκευάζεται το 1961. Η εξέλιξη αυτή θα οδηγήσει στη γερμανική επανένωση, ένα χρόνο αργότερα.

Γιατί είναι η 31η Οκτωβρίου του 2017 (μόνο!) ήταν αργία στη Γερμανία;

Για πρώτη φορά το 2017 η 31η Οκτωβρίου είναι παγγερμανική αργία. Αλλά και για τελευταία... Ο λόγος είναι ότι το 2017 συμπληρώνονται 500 χρόνια από τις 31 Οκτωβρίου του 1517 που ο Λούθηρος θυροκόλλησε στον Καθεδρικό Ναό της Βυρτεμβέργης 95 Θέσεις για τη Μεταρρύθμιση του Καθολικισμού.  

Στόχος του Μαρτίνου Λούθηρου ήταν να καυτηριάσει τις καταχρήσεις της Καθολικής Εκκλησίας. Η θυροκόλληση των 95 Θέσεών του στην είσοδο του Καθεδρικού της Βιτεμβέργης στις 31 Οκτωβρίου του 1517 έμελλε να αλλάξει συθέμελα όχι μόνο τη Γερμανία και την Ευρώπη αλλά και όλον τον κόσμο.

Οι 95 θέσεις του Λούθηρου στην είσοδο του Καθεδρικού Ναού της Βιτεμβέργης.

Ενάμιση χρόνο μετά το ταξίδι στη Ρώμη ο Λούθηρος ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στη Θεολογία και αργότερα αναγορεύθηκε καθηγητής Βιβλικής Ερμηνείας στο πανεπιστήμιο της Βιτεμβέργης. Το ερώτημα που συνέχιζε να τον απασχολεί ήταν το εξής: «Τι πρέπει να κάνω για να κερδίσω τη Θεία Χάρη;» Η πειθαρχία του μοναχισμού αλλά και η βοήθεια της εκκλησίας δεν έδιναν όμως απαντήσεις. Ξαφνικά βρήκε την απάντηση που ζητούσε στην Καινή Διαθήκη, ειδικότερα στην «Προς Ρωμαίους Επιστολή» του αποστόλου Παύλου. Ο Λούθηρος άρχισε να εστιάζει ολένα περισσότερο στην έννοια της δικαιοσύνης του Θεού. Mέσα από την μελέτη των ιερών κειμένων κατέληξε στο συμπέρασμα που αργότερα θα αποτελούσε την ουσία της προτεσταντικής θεολογίας: ο Θεός δεν είναι μόνο σκληρός δικαστής αλλά και πατέρας των ανθρώπων, τους οποίους και δημιούργησε με αγάπη. Η θεολογία του Λούθηρου στηρίζεται σε τέσσερις πυλώνες: 1. Στη Βίβλο, που αποτελεί τη μοναδική πηγή αλήθειας. Στην Καθολική Εκκλησία θεωρούσαν αντίθετα ότι ο Πάπας και οι Σύνοδοι διαμορφώνουν τους κανόνες της πίστης. 2. Στη Θεία Χάρη. Οι χριστιανοί δεν μπορούν να σωθούν μέσα από τις πράξεις και τα συγχωροχάρτια αλλά μόνο μέσω της Χάρης του Θεού. 3. Στον Χριστό. Η σταύρωση του Ιησού για τη σωτηρία των ανθρώπων είναι η γέφυρα προς τον Θεό. 4. Στην ίδια την πίστη. Για τον Λούθηρο η χριστιανική ζωή είναι ζήτημα πίστης. Μέσω της πίστης ο Χριστός είναι ένα με μας και βρίσκεται μέσα μας.

Σαν σήμερα ο Λούθηρος σχεδίαζε να παρουσιάσει τις σκέψεις του περί πίστης σε μια ανοιχτή συζήτηση στον Καθεδρικό της Βιτεμβέργης. Δεν εμφανίστηκε όμως κανένας να τον ακούσει κι έτσι αναγκάστηκε να στείλει τις 95 θέσεις του στον Καρδινάλιο Αλβέρτο του Βραδεμβούργου. Παράλληλα τις θυροκόλλησε στην είσοδο του ναού. Λίγο αργότερα όμως οι Θέσεις αυτές πήραν δημοσιότητα και χάρη στην πρόοδο της τυπογραφίας διαδόθηκαν στους πιστούς. Η Προτεσταντική Επανανάσταση είχε μόλις αρχίσει. 

Πηγή: Deutsche Welle (Κλάους Κρέμερ / Δήμητρα Κυρανούδη)

Η γυναίκα πίσω από τη Lili Marlen & ο Μάνος Χατζιδάκης

«Στη διάρκεια της κατοχής ακούγαμε ένα τραγούδι, που ιδιαίτερα εμένα, με είχε συγκλονίσει. Την “Λιλή Μαρλέν”. Ένα κορίτσι που κάθε βράδυ πήγαινε στους στρατώνες και όλοι τη φώναζαν με τ’ όνομά της, ώσπου ένα βράδυ, βγαίνοντας έξοδο οι στρατιώτες δεν την βρίσκουν. Η “Λιλή Μαρλέν” είχε πεθάνει. Και οι στρατιώτες, λυπημένοι, τραγουδούσαν το τραγούδι της, γνωρίζοντας πως δεν θα την ξαναδούν ποτέ.

Τόσο μου ταίριαζε αυτό το τραγούδι, που έμαθα να το παίζω στο πιάνο σαν να διηγούμαι την ιστορία του κοριτσιού. Και όλοι ήθελαν να ακούσουν το τραγούδι από εμένα παιγμένο στο πιάνο. Τόσο οι δάσκαλοί μου όσο και οι φίλοι μου.

Μαζί με ένα φίλο μου -δεκαεξάχρονο εκείνο τον καιρό- τον Γιάγκο Αραβαντινό, μαγεμένοι από τη φωνή της κοπέλας που το τραγουδούσε, της Λάλε Άντερσεν, αποφασίζουμε να γράψουμε γι’ αυτήν ένα τραγούδι μεσογειακό -απάντηση στη βόρεια Λιλή Μαρλέν- που θα της το δίναμε να το τραγουδήσει, όταν θα τελείωνε ο πόλεμος. Και γράψαμε το “Ήρθε βοριάς ήρθε νοτιάς”. Ο πόλεμος τελείωσε. Ξεχάσαμε την “Λιλή Μαρλέν” και την Λάλε Άντερσεν.

Το ’61, που όλος ο κόσμος τραγουδούσε “Τα παιδιά του Πειραιά”, η Φραγκφούρτη με καλεί επίσημα, για να μου δώσει ο δήμαρχος το κλειδί της πόλης. Φτάνω στις επτά το βράδυ, χειμώνα, μ’ ένα τετρακινητήριο αεροπλάνο. Με περίμεναν τρεις χιλιάδες κόσμος, μια μεγάλη ορχήστρα που έπαιζε το τραγούδι μου και όλοι οι ραδιοφωνικοί σταθμοί της Ευρώπης. Από την ώρα που κατέβηκα απ’ τ’ αεροπλάνο, βρισκόταν συνέχεια πλάι μου μια κυρία με άσπρη και γκρίζα γούνα, που χαμογελούσε και της μιλούσαν όλοι με σεβασμό. Σε μια στιγμή ακούω να την ρωτάει ένας ρεπόρτερ ραδιοφωνικού σταθμού: Και σεις, κυρία Άντερσεν, μετά την “Λιλή Μαρλέν”, η πιο μεγάλη σας επιτυχία είναι το “Ένα καράβι έρχεται;” (έτσι έλεγαν τα “Παιδιά του Πειραιά” στην Γερμανία). Και ένας άλλος συμπληρώνει την ερώτηση: Κυρία Άντερσεν το “Ένα καράβι έρχεται” ήταν η θριαμβευτική σας επιστροφή στο τραγούδι; Διακόπτω τη συζήτηση και την ρωτάω μπρος στα μικρόφωνα των ραδιοφωνικών σταθμών αν είναι η Λάλε Άντερσεν. Μα φυσικά είμαι, μου απάντησε γλυκά. Και τότε αρχίζω και διηγούμαι όλη την ιστορία μου από την κατοχή. Γίναμε φίλοι και μου ζήτησε να τραγουδήσει το τραγούδι αυτό. Της το έδωσα και πήρε ένα δεύτερο χρυσό δίσκο». Μάνος Χατζιδάκης

Η Λάλε Άντερσεν (23 Μαρτίου 1905 – 29 Αυγούστου 1972) ήταν Γερμανίδα τραγουδίστρια και τραγουδοποιός. Είναι περισσότερο γνωστή για την ερμηνεία του τραγουδιού Λιλή Μαρλέν το 1939, που έγινε τρομερά δημοφιλές και στις δυο πλευρές κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Γεννήθηκε στις 23 Μαρτίου 1905 στον οικισμό Λέχε στην πόλη Μπρεμερχάφεν και βαπτίστηκε Elisabeth Carlotta Helena Berta Bunnenberg.

Το 1922 σε ηλικία 17 ετών παντρεύτηκε τον Παύλο Ερνέστο Γουιλκε (1894-1971), έναν ντόπιο ζωγράφο. (Αν και μερικές διαδικτυακές πηγές δίνουν το 1924 ως έτος του γάμου, το βιβλίο του Lehrke περιέχει ένα αντίγραφο της ανακοίνωσης του γάμου που εμφανίστηκε στο Nordwestdeutsche Zeitung την 1η Απριλίου 1922.) Είχαν μαζί τρία παιδιά: τον Μπιορν, την Κάρμεν-Λίτα και τον Μίκαελ. Μετά την γεννά του τρίτου και τελευταίου παιδιού τους, ο γάμος διαλύθηκε. Αφήνοντας τα παιδιά στην φροντίδα στα αδέλφια της Θέκλα και Χέλμουτ, η Αντερσεν πήγε στο Βερολίνο τον Οκτώβριο του 1929, όπου σπούδασε ηθοποιία στην Schauspielschule του Γερμανικού Θεάτρου. Το 1931 πήρε διαζύγιο. Αυτό το διάστημα άρχισε να εμφανίζεται στη σκηνή σε διάφορα καμπαρέ στο Βερολίνο. Από το 1933 ως το 1937, εμφανίστηκε στο Schauspielhaus της Ζυρίχης, όπου συναντήθηκε και με τον Rolf Liebermann, ο οποίος θα παραμείνει στενός φίλος για το υπόλοιπο της ζωής της. Το 1938, βρισκόταν στο Μόναχο στο καμπαρέ Simpl και σύντομα άρχισε να συμμετέχει στο διάσημο Kabarett der Komiker (Το Καμπαρέ των Κωμικών) στο Βερολίνο. Η Λάλε Άντερσεν έγραφε συχνά τους δικούς της στίχους, συνήθως κάτω από το ψευδώνυμο Nicola Wilke.

Το Lili Marleen (ελληνική απόδοση: Λιλή Μαρλέν) είναι το πλέον διάσημο τραγούδι στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου που τραγουδήθηκε και από τις δύο πλευρές των αντιμαχομένων, με διάφορο χαρακτήρα. Αρχική ερμηνεύτρια του τραγουδιού ήταν η Λάλε Άντερσεν.

Η «Λιλή Μαρλέν» ήταν ένα παλαιό γερμανικό ερωτικό ποίημα που φέρεται να γράφηκε από τον δάσκαλο Hans Leip (1893–1983) στη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου περί το 1915, το οποίο πρωτοδημοσιεύτηκε το 1937 με τον τίτλο «Das Lied eines Jungen Soldaten auf der Wacht» (= «Το τραγούδι ενός νεαρού στρατιώτη στη σκοπιά»). Τον επόμενο χρόνο μελοποιήθηκε από τον Νόρμπερτ Σουλτζ και το 1939 ηχογραφήθηκε για πρώτη φορά υπό εκτέλεση της Γερμανίδας τραγουδίστριας Λάλε Άντερσεν (1905-1972) υπό τον νέο τίτλο «Das Mädchen unter der Laterne» (= «Το Κορίτσι κάτω απ΄ το φανάρι»).

 Η πρώτη εγγραφή του Lili Marlen, έλαβε χώρα στις 2 Αυγούστου 1939 στο Electrola Studio,  στο Βερολίνο.

Μετά την ταυτόχρονη Γερμανική εισβολή στην Ελλάδα και Γιουγκοσλαβία ο καταληφθείς ραδιοφωνικός σταθμός του Βελιγραδίου από το Ράιχ άρχισε ν' αναμεταδίδει με τον πολύ ισχυρό πομπό που είχε στο μεταξύ εγκατασταθεί, το τραγούδι αυτό, ως πιο πρόχειρο στη δισκοθήκη, χωρίς ιδιαίτερο προπαγανδιστικό χαρακτήρα, απ΄ όπου και διαδόθηκε στη συνέχεια σ΄ όλη την Ευρώπη, τη Μεσόγειο και Β. Αφρική, ακόμα και στις ΗΠΑ και μάλιστα μεταγλωττισμένα. Τελικά ο τίτλος του καθιερώθηκε από το αναφερόμενο στο τραγούδι όνομα του κοριτσιού Λιλή Μαρλέν. Τον Ιούνιο του 1942 σε μια νεότερη διασκευή με κρουστά έλαβε την μορφή εμβατηρίου, που συνδυαζόταν άριστα με τον γερμανικό στρατιωτικό βηματισμό. Από τότε και μετά για μεν τους Γερμανούς και τους συμμάχους τους έφερε προπαγανδιστικό χαρακτήρα, για δε τους αντιπάλους παρέμενε ένα ιδιαίτερα δημοφιλές τραγούδι, με την γλυκιά και γεμάτη πάθος φωνή της Άντερσεν.

Το τραγούδι αυτό μεταγλωττισμένο στην ιταλική έχει ένα ιδιαίτερο αργό τέμπο σε χαμηλότερη φωνή που προσέδιδε μάλλον απογοήτευση παρά ενθουσιασμό. Μεταγλωττίστηκε και στην ελληνική με κάποιο σκωπτικό όμως χαρακτήρα που αποδιδόταν με νεαρές φωνές από θεατρικούς θιάσους της επιθεώρησης. Μεταγλωττίστηκε και τραγουδήθηκε ακόμα και στα φιλανδικά όχι όμως με τον γερμανικό στόμφο. Υπολογίζονται σε περίπου 200 διαφορετικές εκτελέσεις να έχουν κυκλοφορήσει από τότε μέχρι σήμερα.

https://www.youtube.com/watch?v=6tCSdoZa7iA 

Η Γερμανία με μια ματιά

Η Γερμανία είναι η πολυπληθέστερη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με 86 εκατομμύρια κατοίκους και η 5η μεγαλύτερη χώρα σε έκταση μετά την Γαλλία, Ισπανία, Σουηδία και Νορβηγία (περίπου 3 φορές την έκταση της Ελλάδας). Μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες η Γερμανία έρχεται δεύτερη σε αριθμό προσφύγων παγκοσμίως.

Επί Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας οι Γερμανικές φυλές κατοικούσαν βόρεια του ποταμού Ρήνου ο οποίος ήταν και το φυσικό σύνορο με τους Ρωμαίους. Ο Ιούλιος Καίσαρ χρησιμοποίησε πρώτος την ονομασία ‘Germania’. Μετά τον 10ο αιώνα οι γερμανικές περιοχές ήταν ο κύριος όγκος της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ενώ κατά τον 16ο αιώνα οι βόρειες περιοχές της έγιναν το κέντρο της Προτεσταντικής Μεταρρύθμισης κατά του Καθολικισμού. Μετά την πτώση της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας τα γερμανικά κράτη δημιούργησαν το 1815 την Γερμανική Συνομοσπονδία. Το 1871 τα περισσότερα γερμανικά κράτη ενώθηκαν δημιουργώντας την Γερμανική Αυτοκρατορία, η οποία μετά την καταστροφή του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και την επανάσταση του 1918-19 αντικαταστάθηκε από την Δημοκρατία της Βαϊμάρης.

Το 1933 οι Ναζί πήραν την εξουσία με αποτέλεσμα η Ναζιστική Γερμανία να οδηγήσει στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και στο Ολοκαύτωμα.
Μετά το τέλος του πολέμου δημιουργήθηκαν 2 Γερμανίες. Η Δυτική Γερμανία και η Σοσιαλιστική Ανατολική Γερμανία.

Τέλος, στις 3 Οκτωβρίου 1990 με την συναίνεση του Γάλλου προέδρου Μιττεράν και του Ρώσσου προέδρου Γκορμπατσώφ, οι δύο Γερμανίες ενώθηκαν στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας που αποτελείται από 16 κρατίδια: Schleswig Holstein, Mecklenburg Vorpommern, Bremen, Niedersachsen, Sachsen Anhalt, Berlin, Brandenburg, Nordrhein Westfalen, Hessen, Rheinland Pfalz, Thüringen, Sachsen, Saarland, Baden Württemberg, Bayern.

Σήμερα η Γερμανία είναι γνωστή για την ανταγωνιστική της οικονομία που σε μέγεθος κατατάσσεται 4η στον κόσμο μετά τις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ιαπωνία. Χαρακτηριστικά που την ξεχωρίζουν από τις άλλες μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης, εκτός βέβαια από την παραδοσιακή παραγωγικότητα, είναι τα πανεπιστήμια χωρίς δίδακτρα και οι αυτοκινητόδρομοι χωρίς διόδια.

Η Γερμανία είναι ομοσπονδιακή κοινοβουλευτική δημοκρατία με δύο κοινοβουλευτικά σώματα την Κάτω Βουλή (Μπούντεσταγκ-Bundestag) και την Άνω Βουλή (Μπούντεσρατ-Bundesrat). Η Bundestag είναι ουσιαστικά η Βουλή της Γερμανίας με 598 βουλευτές (το λιγότερο) και η Bundesrat με 69 μέλη αντιπροσώπους των 16 κρατιδίων που μοιάζει με τη Βρετανική Βουλή των Λόρδων και την Αμερικανική Γερουσία.

Ο Πρόεδρος της χώρας έχει διακοσμητικό χαρακτήρα ενώ ο πρωθυπουργός και δυνατός ηγέτης της χώρας είναι ο Καγκελάριος (σήμερα Άνγκελα Μέρκελ) που σχεδόν πάντα είναι ο αρχηγός του μεγαλύτερου πολιτικού κόμματος.

Υπάρχουν δύο κύρια κόμματα, το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα (CDU) και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) και αρκετά άλλα μικρότερα από τα οποία τα σπουδαιότερα είναι το Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FPD), H Αριστερά (Die Linke), το Πράσινο Κόμμα (Alliance 90/The Greens), το Χριστιανοκοινωνικό Κόμμα της Βαυαρίας (CSU) που συνεργάζεται πάντα με το Χριστιανοδημοκρατικό (στα 15 κρατίδια κατεβαίνουν υποψήφιοι του CDU και στο 16ο, τη Βαυαρία, υποψήφιοι του CSU),  και το ακροδεξιό, ξενοφοβικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD).

Όλα τα προηγούμενα κόμματα εκπροσωπούνται στη Βουλή. Υπάρχουν και μικρότερα κόμματα που δεν έχουν έδρες στη Βουλή λόγω του υψηλού ποσοστού ψήφων που έχει τεθεί (πλαφόν 5%) για την είσοδο στη Βουλή.